Anayasa Mahkemesi (AYM), aday sürücülerin sürücü belgesi iptal nedenlerini tamamen yönetmeliğe bırakan Karayolları Trafik Kanunu hükmünü Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Yüksek Mahkeme, düzenlemenin Kanunilik İlkesi'ni ve Özel Hayata Saygı Hakkı'nı ihlal ettiğine hükmetti.
İptal edilen düzenleme ve itiraz süreci
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun ek 17. maddesindeki hüküm, ilk kez ehliyet alanların bir yıl aday sürücü sayılacağını, ehliyet iptal şartları ile usul ve esasların ise yönetmelikle belirleneceğini öngörüyordu.
Mardin 1. İdare Mahkemesi, bu düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle AYM'ye başvurdu. Mahkeme, temel hak alanını ilgilendiren bir konuda idareye sınırsız yetki verilmesinin Anayasa'nın 2. ve 38. maddelerine aykırı olduğunu savundu.
AYM: Kanunla düzenlenmesi gereken alanda idareye sınırsız yetki verilmiş
AYM kararında, ehliyet iptalinin bireylerin günlük yaşamının bir parçası olan araç kullanma imkanını ortadan kaldırdığı için özel hayata saygı hakkına doğrudan müdahale niteliği taşıdığı belirtildi.
Temel haklara getirilen sınırlamaların yalnızca kanunla yapılabileceğini vurgulayan Mahkeme, kanunun şeklen var olmasının yeterli olmadığını; sınırlamanın çerçevesi ve ilkelerinin de açıkça ortaya konması gerektiğini ifade etti.
Kararda, iptal gerekçesi olarak yasama yetkisinin devredilemezliği ilkesine dikkat çekildi. Düzenlemenin, ehliyetin hangi hallerde iptal edileceğini tamamen yönetmeliğe bırakması nedeniyle kanunilik şartını karşılamadığına hükmedildi.
Karar 9 ay sonra yürürlüğe girecek
AYM, kararın hemen uygulanmasının hukuki boşluk yaratacağı gerekçesiyle yürürlüğe giriş tarihini erteledi.
17 Haziran 2025'te oybirliğiyle alınan karar, Resmî Gazete'de yayımlanmasının ardından 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre içinde TBMM'nin aday sürücülerin ehliyet iptal şartlarını açık ve ayrıntılı biçimde düzenleyecek yeni bir kanun çıkarması gerekiyor.
