Irak ile ticari ilişkilerde sınırda vergi başta olmak üzere bir dizi engellerin olduğunu söylyen 21 oda ve borsa, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin Türkiye ziyareti öncesi Erdoğan'a çağrıda bulundu.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde faaliyet gösteren 21 Oda/Borsa AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a Irak sınırında ticareti zorlaştıran uygulamalarda değişikliğe gidilmesi için çağrıda bulundu. Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani bugün Türkiye’ye geliyor. Sudani'nin yapacağı ziyaret öncesi Erdoğan’a Doğu ve Günaydoğu iş dünyasından, Irak ile ticaretin önündeki engellerin kaldırılması yönünde bir çağrı geldi.21 oda ve borsanı yazılı açıklama yaparak şunlar kaydedildi:
“Bizler, bölge Oda/Borsa temsilcileri olarak, yıllardır Irak ile ticaretin omurgasını oluşturan iş insanlarıyız. Savaş, ambargo, kriz ve pandemi dönemlerinde dahi Irak’a, özellikle temel gıda maddeleri başta olmak üzere, kesintisiz ticaretimizi sürdürdük. Ancak bugün, ne yazık ki “Irak ile ticaretimizi nasıl artırırız?” sorusunu tartışmak yerine, mevcut ticaretimizi nasıl sürdürebiliriz kaygısı içerisindeyiz” Ekonomim'in aktardığına göre açıklamada “Sayın Cumhurbaşkanım, özetlediğimiz sorunlar, sadece ticaretimizin gelişmesini değil, mevcut ticari ilişkimizin sürdürülebilirliğini bile tehdit eder hale gelmiştir." denildi.Savaş döneminde kendi araçları taşıma yaptıkları halde, savaşın olmadığı koşullarda ticaretin zorluğunun sürdüğüne işaret edilen açıklamada, bahsi geçen sorunların görüşmede ele alınacağı temennisi iletildi.
IRAK İLE TİCARETTE YAŞANAN SORUNLAR
Oda ve borsalar ticareti zorlaştıran sorunları madeler halinde aktardı:
"1- IKBY ve merkezi hükümet arasındaki anlaşmazlıklar
Irak, merkezi hükümeti ile IKBY arasında yaşanan yetki karmaşası, en fazla Türk ihracatçılarını ve taşıyıcılarını olumsuz etkilemektedir. Özellikle Musul girişinde kurulan ve güvenlik gerekçesiyle oluşturulan kontrol noktası, bir gümrük kapısı gibi çalışmakta ve yalnızca Türkiye’den gelen mallara uygulanmaktadır.
2- Vergi ve masrafların yarattığı rekabet eşitsizliği
İbrahim Halil Sınır Kapısı’nda tüm vergiler ve prosedürler harfiyen uygulanırken, İran-Irak sınır kapılarında bu kurallar esnetilmektedir. Bu durum, bizim tarafımızdan fazladan ödenen vergiler ve masraflar sebebiyle ciddi bir rekabet dezavantajı yaratmaktadır.
3- Vergi yükleri ve yerel üretimi koruma uygulamaları
Bazı ürünlere yönelik yüksek vergi uygulamaları sadece İbrahim Halil Sınır Kapısı’nda uygulanmakta, diğer sınır kapılarında ise bu uygulamalardan muafiyet sağlanmaktadır. Bu durum, yalnızca Türk ürünlerine karşı bir korunma mekanizması oluşturmakta ve eşit rekabet koşullarını ortadan kaldırmaktadır.
4- Transit taşımacılığın önündeki engeller
Irak, TIR sistemine taraf olmasına rağmen, ülke içinden transit geçiş hakkı uygulamada tanınmamaktadır. Dünyanın birçok ülkesine kendi araçlarımızla sorunsuz taşıma yapabilirken, hâlen Irak topraklarında bu imkândan yoksunuz.
5- Şoför vize sorunu, lojistik süreçlerin gecikmesi
Yıllardır çözüm bekleyen bir diğer konu ise, İbrahim Halil Gümrük Kapısı’nda Irak vizesi alınamıyor olmasıdır. Bu durum, lojistik süreçleri geciktirmekte ve operasyonel zorluklara neden olmaktadır"Açıklamada imzası bulunan kurumlar şunlar oldu: Adıyaman, Şırnak, Batman, Tunceli, Cizre, Van, Diyarbakır, Yüksekova, Erciş, Hakkari, Kızıltepe, Mardin, Nusaybin, Muş ve Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları.