Yükselen fiyatlar karşısında kırmızı etin tadını unutan vatandaşlar beyaz ete yöneldi. Artan talep karşısında tavuk eti fiyatlarına da kırmızı etle yarışır hale geldi. Son beş ayda yüzde 200 zamlanan tavuk eti tedarikinde sıkıntı yaşanmaya başladı. Ticaret Bakanlığı, 1 Mayıs 2024 – 31 Aralık 2024 tarihleri arasında beyaz et ihracatının aylık en fazla 10 bin ton, yıl sonuna kadar ise toplamda en fazla 80 bin ton olacak şekilde kısıtlanması kararı aldı. Bakanlığın kararına CHP’den tepki geldi.
CHP Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem, konuya ilişkin yazılı açıklama yaptı. Bu hamlenin sektörün durmasına sebep olacağını belirten Adem, Ticaret Bakanlığı’nın tavuk eti ihracatına getirdiği kısıtlamanın yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
‘İHRACAT HACMİMİZ YÜZDE 64’E YAKIN BİR DÜŞÜŞ YAŞAYACAK’
Adem’in açıklaması şu şekilde:
“Beyaz et sektörümüz, 2000’li yıllardan bugüne yapılan büyük yatırımlarla yıllık 600 bin ton üretimden, 2022 yılında 2.4 milyon tona çıkmıştır. Hem iç pazarda hem de dış pazarda söz sahibi olan beyaz et sektörümüz, 2023 yılında yüzde 4’lük bir daralma yaşamıştır. Bu daralmanın en önemli sebeplerinden biri, geçtiğimiz Mayıs ayında beyaz etin ‘ihracı kayda bağlı mallar listesinde’ ilan edilmesidir. 2022 yılında 604 bin ton tavuk eti ihracatı gerçekleştiren Türkiye, 2023 Mayıs ayında alınan karar nedeniyle ihracatını yüzde 30 oranında düşürerek 425 bin ton tavuk eti ihracatı yapabilmiştir. 2024 yılı sonuna kadar getirilen 80 bin ton ihracat sınırlaması ise toplam ihracatımızın ancak 220 bin ton olacağı anlamına gelmektedir. Bu da ihracat hacmimizin yüzde 64’e yakın bir düşüş yaşayacağı anlamına gelmektedir.
‘BU HAMLE SEKTÖRÜN DURMASINA SEBEP OLACAKTIR’
Beyaz et ihracat sektörü ekonomik olarak yaklaşık 1 milyar dolarlık bir değere sahiptir ve bu hamle sektörün durmasına sebep olacaktır. Orta Doğu ve dünyada önemli bir yer edinen ve her yıl büyüyen beyaz et sektörümüz, son 2 yıldır devlet tarafından sistematik bir biçimde küçültülmektedir. Sektörde söz sahibi olan firmaların, 25 yıldır edindikleri kazanımı bir çırpıda yok sayarak, faturayı sektöre kesmek doğru bir yaklaşım değildir. Bu durum, üreticilerin, ihracatçıların, binlerce işçinin çalıştığı firmaların, on binlerce emekçinin perakende sektöründe çalışanların ve en önemlisi tüketicilerin haklarının gasp edilmesi anlamına gelmektedir.
‘SEBEP İHRACAT DEĞİL YANLIŞ YÖNETİM’
Geçmiş yıllarda yaşanan örnekler göstermektedir ki, üretim ve ihracat artışıyla birlikte beyaz et tüketimi de artmaktadır. Beyaz et tüketiminin düşmesinin sebebi ihracat değil, yanlış yönetim ve ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntılardır. Tavuk eti fiyatlarının artması, yem fiyatlarının yükselmesi, nakliye ücretlerinin artışı ve enerji maliyetlerinin yükselmesi gibi birçok faktöre bağlı olarak iç pazardaki tüketim düşmektedir. İhracatçıları sadece suçlamak doğru bir politika değildir. Bu durumun altında başka sebepler araştırılmalıdır.
‘SEKTÖRDE İSTİKRARSIZLIK VE GELECEĞE DAİR GÜVENSİZLİK OLUŞABİLİR’
Tavuk eti üreticileri yıllık üretim periyodlarını altı aylık planlarla yönetmektedir. Üreticimizin planlamaları ve yatırımları, ihracat yasağı gibi ani ve sınırlayıcı önlemlerle altüst olmaktadır. Bu durum, sektörde istikrarsızlık yaratacak ve geleceğe dair güvensizlik oluşturacaktır. Ayrıca, beyaz et ihracatındaki bu sınırlama, ülke ekonomisine de olumsuz etki yapacaktır. Beyaz et sektörü, istihdam yaratması, döviz getirisi sağlaması ve tarım sektörümüzün dış ticaret dengesine olumlu katkıda bulunması açısından önemlidir. İhracatın kısıtlanmasıyla birlikte sektördeki işletmelerin zarar görmesi, işçi çıkarmaları ve ekonomik sıkıntılar yaşanması kaçınılmaz olacaktır. Bu nedenlerle, beyaz et ihracatına getirilen sınırlamaların gözden geçirilerek yanlıştan dönülmesi gerekmektedir. Hükümeti, beyaz et ihracatına getirilen sınırlamaların gözden geçirilmesi konusunda acil adımlar atmaya ve sektöre destek olmaya çağırıyoruz.”
