İsrail’den sipariş alıp üretime başlayan veya ödeme alan ihracatçılar, ticaretin durdurulması kararının ardından ürünlerini üçüncü ülkeler üzerinden İsrail’e göndermenin yollarını arıyorlar.
Reuters’ın görüştüğü, adlarının açıklanmasını istemeyen dört ihracat sektörü kaynağının verdiği bilgiye göre, imalatçılar özellikle halihazırda ödemesi alınan, üretim bandına giren, yola çıkan veya gümrükte takılan ürünleri İsrail’e Lübnan, Mısır veya Ürdün üzerinden göndermek için yöntem bulmaya çalışıyorlar.
‘FİLİSTİN’E GİDEN MALLARIN DA ÖNÜ KESİLDİ’
Ev eşyası ihracatçısı bir şirketin sahibi, ticaret yasağı açıklanmadan önce gümrük sistemlerinin İsrail’i kabul etmemeye başladığını belirterek, “İhracat anlaşması yapılan, ödemesinin bir kısmı alınan mallarımız var. Bunları Lübnan üzerinden yollamanın yollarını arıyoruz. İsrail’deki muhataplarımızla konuşuyoruz nasıl yapabiliriz diye” dedi.
Gıda ihracatçısı bir şirketin sahibi ise Filistin’e gönderdiği ürünlerin mecburen İsrail üzerinden geçirdiğine dikkat çekerek, “Alınmış siparişlerimiz var. Alınan bu yasaklama kararıyla şimdi Filistin’e gidecek malların da önü kesildi. Filistin halkı da zarar görecek. Siparişleri Mısır, Ürdün veya Lübnan üzerinden gönderebilir miyiz ona bakacağız. İşin içinden nasıl çıkacağı bilmiyorum” dedi.
Türkiye geçen yıl 362 milyar dolar olan ithalatın 1,6 milyar dolarını İsrail’den yaptı. Geçen yıl yapılan 255 milyar dolar ihracatın ise 5,4 milyar doları İsrail’e yapıldı.
Geçen yılki ihracatının başlıca üç kalemi 716 milyon dolar ile demir-çelik, 477 milyon dolar ile taşıtlar, 394 milyon dolar ile plastikler oldu.
İsrail’den ithalatın 634 milyon dolarını mineral yakıtlar ve yağlar, 158 milyon dolarını plastikler, 149 milyon dolarını demir-çelik oluşturdu.
‘BİR ANDA KAPATMAK MÜMKÜN DEĞİL’
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ise “İsrail’e ihracatın durdurulması nedeniyle oluşabilecek 5-6 milyar dolarlık kaybı bir anda başka pazarlarla kapatmak kolay değil” dedi.
Gültepe, Türkiye’nin İsrail ile ithalat ve ihracatını kesme kararının ardından nisan ayı dış ticaret rakamlarının açıklandığı basın toplantısında gazetecilerin sorularını şöyle yanıtladı:
*İsrail’e ihracatın durdurulması nedeniyle oluşabilecek 5-6 milyar dolarlık kaybı bir anda başka pazarlarla kapatmak kolay değil
*İsrail ile ticaret sorunu 1-2 ay içinde çözülmezse 267 milyar dolar olan yılsonu ihracat hedefini 260 milyar dolara doğru çekmek zorunda kalacağız
*Ticaret Bakanı ile (İsrail’e ihracatta) halihazırda ödemesi alınan ve gümrükte takılan mallar sorununu konuştuk, ödemesi alınan mallarla ilgili sorunun 1-2 gün içinde çözülmesini bekliyoruz
*İhracatının yüzde 70-80’ini İsrail’e yapan firmalar var; ihracat yasağı uzun sürerse bunlar büyük sıkıntıya girer; devletin onlara sahip çıkması, kayıplarını karşılaması lazım
